فرصت ویژه گردشگری مذهبی برای به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد کشور
تاریخ انتشار: ۱۸ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۵۰۹۱۱
یکی از پرمخاطب‌ترین انواع گردشگری در ایران و حتی جهان «گردشگری مذهبی» است و در این مسیر می‌توان با رعایت استانداردها و الزامات و از سویی توجه به نیاز گردشگران چرخه اقتصاد کشور را بیش از هر زمان دیگری به حرکت درآورد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، صنعت گردشگری شامل بخش‌های مختلفی است که یکی از مهمترین آنها «گردشگری مذهبی» به حساب می‌آید؛ تمامی ادیان و مذاهب در سراسر جهان اماکن، آثار، سنت‌ها و مراسم‌های مذهبی مختلفی دارند که به یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری آن منطقه تبدیل شده و سالانه تعداد افراد قابل توجهی به تماشای آن می‌روند که در این میان دین اسلام و مسلمانان نقش به‌سزایی در این شاخه از گردشگری دارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مراسم حج، زیارت اماکن مقدس و وجود مراسم‌های عزاداری یا جشن‌های مذهبی مسلمانان از بزرگترین رویدادهای گردشگری مذهبی در جهان به شمار می‌روند و بر همین اساس در کشور ایران نیز به دلیل پیشینه مذهبی که دارد، این سبک از گردشگری رواج بسیاری دارد؛ شهرهای مشهد و قم به ترتیب شلوغ‌ترین شهرهای توریستی - مذهبی ایران تلقی می‌شوند که سالانه میلیون‌ها زائر داخلی و خارجی را میزبانی می‌کنند، علاوه بر این در سراسر ایران بیش از ۱۰ هزار مقبره امامزاده وجود دارد که استان فارس، مازندران و گیلان به‌ترتیب در رتبه‌های اول تا سوم قرار دارند علاوه بر اماکن مقدس و آثار تاریخی مذهبی، در ایران آئین‌ها و مراسم‌های مذهبی بسیار زیادی وجود دارد که هرکدام از آنها می‌تواند خیل عظیمی از گردشگران مذهبی را به ایران بکشاند، برای مثال مراسم‌های عزاداری امام حسین (ع) در ایام ماه محرم و صفر مانند زنجیر زنی، سینه زنی، شبیه خوانی یا مراسم قالی‌شویی مشهد اردهال می‌توانند در برنامه‌های سفر گردشگران مذهبی قرار گیرند.
بر اساس بولتن خبری معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در اردیبهشت ۱۴۰۲، در سال ۱۴۰۱ تعداد گردشگران ورودی به ایران چهار میلیون و ۲۳۰ هزار و ۵۶۸ نفر بوده است، از سمتی بنا بر اعلام مدیر روابط عمومی فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد در سال ۱۴۰۱ سهم پروازهای داخلی بیش از ۴۴ هزار و ۱۴۱ پرواز بوده که در این بازه زمانی پنج میلیون و ۹۷۵ هزار مسافر داخلی جابه‌جا شده‌اند، همچنین در سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۰ هزار و ۲۹۲ پرواز خارجی در فرودگاه مشهد نشست و برخاست داشته است.
از سویی در قم و در در ۹ ماهه نخست سال ۱۴۰۱ نیز ۶ هزار و ۲۰۰ گردشگر غیرمسلمان که بیشترین تعداد از ۱۰ کشور اسپانیا، ایتالیا، لهستان، آلمان، هلند، روسیه، فرانسه، یونان، سوئیس و جمهوری چک بوده‌اند وارد حرم حضرت معصومه (س) شده‌اند و ۴۸ هزار نفر مسلمان غیرایرانی نیز در این بازه زمانی از حرم زیارت کرده‌اند.
سید مصطفی فاطمی، مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در توضیح گردشگری مذهبی به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: سفرهای ایرانی تلفیقی هستند، یعنی افراد ممکن است به قصد زیارت به شهری بروند اما در کنار آن به تفریح نیز بپردازند.
وی با تاکید بر اینکه در عمده شهرهای زیارتی و سیاحتی رونق اقتصادی بر حول زیارت و گردشگری پیش می‌رود، می‌افزاید: در زمینه گردشگری مذهبی نواقص و کمبودهایی در تعداد هواپیما، قطار، خودروهای همگانی، جاده، ساخت هتل، فرودگاه و ترمینال‌های مسافرتی وجود دارد و از آنجایی که جمعیت کشور رو به رشد است، این ضعف‌ها در سالهای اخیر خود را بیشتر نشان می‌دهند.
مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تاکید می‌کند: ایران در حوزه گردشگری مذهبی تشیع، شاخص‌ترین کشور دنیا محسوب می‌شود چراکه اماکن مذهبی زیادی در کنار اماکن مذهبی ادیان دیگر قرار دارند، در این راستا برگزاری رویدادهای مذهبی کنار زیارتگاه‌ها و اماکن متبرکه می‌توانند جذب گردشگر بهتری مانند رویداد اربعین داشته باشند.
فاطمی خاطرنشان می‌کند: همچنین دیدار با علما و بزرگان دینی می‌تواند یکی دیگر از موضوعاتی باشد که مورد توجه گردشگران مذهبی قرار گیرد.
مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اشاره به فعالیت تورگردانان در حوزه گردشگری مذهبی توضیح می‌دهد: تعداد بسیاری از تورگردان‌ها در حوزه گردشگری معنوی فعال هستند، چراکه گردشگری مذهبی به لحاظ وجود دستگاه و نهادهای متعدد متولی از جمله سازمان تبلیغات اسلامی، اوقاف، حج و زیارت و نظایر آن مورد توجه است.
فاطمی با بیان اینکه نتوانسته‌ایم که کشورهای شیعی همسایه را با رویدادهای خود آشنا کنیم، ادامه می‌دهد: ما به‌عنوان یک کشور شیعه در دنیا شناخته شده هستیم، اما نتوانستم بر رویدادهای گردشگری مذهبی و معرفی و آگاه بخشی درست آنها به ادیان مختلف جذب گردشگر داشته باشیم.
گردشگری دینی، موتور محرک صنعت استحجتالاسلام سید مصطفی میرفندرسکی، کارشناس گردشگری مذهبی نیز با اشاره به ظرفیتهای موجود کشور در حوزه گردشگری مذهبی اظهار می‌کند: از نظر زیرساخت‌های گردشگری دینی در کشور ظرفیتهای فراوانی وجود دارد چرا که از گذشته تا کنون ایران مهد ادیان و اقلیت‌های مختلف بوده است.
وی با تاکید بر اینکه تمام زیرساخت‌ها در تعامل با یک رویکرد کلان گردشگری، با گردشگری معنوی گره خورده است، می‌افزاید: شاهدیم که در زمینه آینده‌پژوهی گردشگری، محصولات گردشگری به سمت تحول‌آفرینی می‌روند و به نوعی رویکرد آنها تحول‌آفرین است.
این کارشناس گردشگری مذهبی با یادآوری اینکه علاوه بر ظرفیت اسلامی، مذهبی و شیعی کشور که از زمینه‌های گردشگری مذهبی و زیارت محسوب می‌شوند، کشور ما در زمینه گردشگری دینی نیز از ظرفیت و شرایط منحصر به فردی برخوردار است، تصریح می‌کند: گردشگری دینی در بیشتر کشورها موتور محرک کل صنعت محسوب می‌شود و در این راستا با تولید محصولات گردشگری دینی می‌توانیم چرخه اقتصادی صنعت گردشگری در جامعه به حرکت در بیاوریم.
میرفندرسکی با بیان اینکه با رعایت استانداردهای صنعت گردشگری می‌توانیم به‌عنوان مقصد گردشگری دینی، چرخه اقتصادی و فرهنگی را به حرکت درآوریم، خاطرنشان می‌کند: محصولات گردشگری دینی می‌توانند بهره فرهنگی، کار آفرین، اشتغال‌زا و درآمدزایی را برای جوامع مختلف داشته باشند.
وی تصریح کرد: از ظرفیت بزرگ گردشگری دینی غافل شدیم، چراکه گردشگری دینی را به سمتی سوق دادیم که با مبانی ایدئولوژیک گردشگری زیارت همسو بوده است، می‌گوید: از آنجایی که از حوزه گردشگری دینی فهم صحیح و دقیقی شکل نگرفته، محصولات مناسبی هم برای آن تولید نشده است.
گردشگری زیارتی متفاوت از گردشگری مذهبی استاین کارشناس گردشگری مذهبی با بیان اینکه تمام آژانس‌های بند الف در حوزه گردشگری مذهبی فعالیت زیارتی دارند که این نشان دهنده ظرفیت زیارتی کشور است، ادامه می‌دهد: گردشگری زیارتی با گردشگری مذهبی متفاوت است؛ چراکه گردشگری مذهبی پکیج تکمیل شده گردشگری زیارت است.
میرفندرسکی با تاکید بر اینکه باید از فهم گردشگری دینی در دنیا آگاه شویم تا بتوانیم محصولات خوبی ارائه دهیم، می‌گوید: کشوری که چرخه صنعت گردشگری آن به وضعیت پایدار نرسیده، نمی‌تواند به صورت ناگهانی سنخ گردشگری تولید کند چراکه باید ببینیم دنیا در صنعت گردشگری چه مسیری را رفته، آن را یاد بگیریم، بومی‌سازی و پیاده کنیم و بعد از آن گفتمان‌سازی انجام دهیم.
وی با بیان اینکه در دنیای امروز پکیج، سایت و مسیرهای گردشگری دینی زیادی وجود دارند اما برخلاف داشتن تمام این ظرفیت‌ها، آمایش سرزمینی کامل و جامع که بتوانیم به عنوان منبع استفاده کنیم نداریم، خاطرنشان می‌کند: پس از آمایش سرزمین باید مخاطبین گردشگری دینی را توسعه دهیم؛ چراکه مخاطبان گردشگری دینی تنها به زیارت و دین باوری منحصر نمی‌شوند، و گاهی مخاطبان غیر دینی نیز مخاطب آن مقصد می‌شوند.
این کارشناس گردشگری مذهبی با تاکید بر اینکه تعاریف دقیق از یک محصول گردشگری می‌تواند آن را زنده کند چراکه با تعارف و مفاهیم کلی نمی‌توانیم محصول گردشگری آماده کنیم، اضافه می‌کند: محصول گردشگری از خلال تعاریفی بیرون می‌آید که کامل، دقیق و از خطوط قرمز، جامعیت و مانعیت برخوردار باشد.
میرفندرسکی خاطرنشان می‌کند: در این مسیر از آنجایی که نتوانستم از فضای مجازی و اینترنت به خوبی استفاده کنیم و در معرض مخاطب خود نیستیم بر همین اساس باید تلاش کنیم در جایی قرار بگیریم که در معرض مخاطبان باشیم.
وی با بیان اینکه گردشگری دینی به گفتمان و عزم کلان نیاز دارد، تا افراد به این واقعیت برسند که گردشگری دینی با تمام خرده بازارهای زیر مجموعه خود یک فرصت بزرگی است که در کشور به آن توجه نشده است، تاکید می‌کند: باید به تربیت نیروی انسانی متخصص که قابلیت و توانمندی اجرای پکیج‌های سفر گردشگری دینی را دارند و از هوش معنوی برخوردارند، پرداخت.
لزوم ارتباط‌گیری اماکن مذهبی با آژانس‌های مسافرتیهمچنین حسین کمال‌الدین، کارشناس و عضو کارگروه گردشگری اظهار می‌کند: روساخت مهمترین نیاز در حوزه گردشگری است؛ چراکه ما در زمینه نرم‌افزاری و موضوعاتی از این دست، نسبت به زیر ساخت‌ها با مشکلاتی مواجه هستیم.
وی ادامه می‌دهد: امروزه گردشگران غیر مسلمانی وجود دارند که علاقه‌مند به بازدید از اماکن مذهبی هستند اما از آنجایی که با مشکلاتی از قبیل عدم دسترسی کافی، راحت نبودن هماهنگی‌ها و… رو به رو هستیم نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم در این راستا باید ارگانی وجود داشته باشد که توانایی و قدرت هماهنگی این موارد را داشته باشد.
این کارشناس گردشگری مذهبی خاطرنشان می‌کند: متولیان در جذب گردشگر مؤثر هستند، در همین راستا گاهی متولی اماکن گردشگری، گاهی آژانس‌ها و گاهی وزارت گردشگری به حساب می‌آیند.
کمال‌الدین با تاکید بر اینکه زمانی که مراکز مذهبی متولی کار باشند باید با مراکز مذهبی سایر کشورها و ادیان ارتباط تنگاتنگ برقرار کنند، می‌گوید: مراکز مذهبی برای اینکه دیده شوند و در میدان قرار گیرند باید به آژانس‌ها اطمینان کنند و با آنها به همکاری داشته باشند چراکه آژانس‌ها در ارتباط‌گیری و حل مسائل موفق عمل می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه از دیگر اشکالات ما این است که در زمینه فضای مجازی ضعیف هستیم، ادامه می‌دهد: وزارت گردشگری می‌تواند با استفاده از جلسات و ارتباطات دولتی بین ملت‌ها، از کشورهای مذهبی برای بازدید راهنماها دعوت کند و در رونق بخشی هرچه بهتر این موضوع مؤثر باشد.
این کارشناس گردشگری مذهبی تصریح می‌کند: افراد بومی اماکن گردشگری از اینکه به‌عنوان راهنمای گردشگری مشغول به فعالیت شوند استقبال می‌کنند، از این رو مراکز مذهبی و گردشگری باید همکاری لازم را برای پیشرفت در این زمینه را داشته باشند.
کمال‌الدین با بیان اینکه ارزانی خدمات از دغدغه‌های مهم محسوب می‌شود، می‌افزاید: برای اینکه این گردشگری مذهبی را فعال کنیم و آن را جا بیندازیم باید مراکز مناسب، شایسته و ارزانی را داشته باشیم تا بتوانیم خدمات ارزان قیمتی را ارائه دهیم.
به گزارش ایمنا، آنچه که بیش از هرچیزی در مقوله گردشگری مذهبی قابل توجه و حائز اهمیت است، توجه به ظرفیتهای موجود در این حوزه و فرصت‌هایی است که توسعه این نوع از گردشگری پدید می‌آورد و با توجه به همین نکات است که سیاست‌گذاری و برنامه صحیح در این عرصه بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا می‌کند.
یکی از چشم‌اندازهای مهم جامعه اسلامی، رسیدن به مرحله تمدن نوین اسلامی به حساب می‌آید و شاید بتوان یکی از راه‌های نیل به این هدف را توسعه گردشگری مذهبی دانست چرا که باعث آشنایی بیش از پیش جوامع مسلمان و آشنایی با نقاط اشتراک یکدیگر می‌شود و در ادامه این مسیر است که لحظات بی‌نظیری از قبیل حماسه بزرگ اربعین در اذهان ثبت می‌شود.
کد خبر 702610منبع: ایمنا
کلیدواژه: گردشگری مذهبی گردشگری جاذبه های گردشگری وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گردشگری شهری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان رونق گردشگری صنعت گردشگری گردشگری ایران تور گردشگری جاذبه گردشگری توسعه گردشگری اقتصاد گردشگری خدمات گردشگری بهترین شهرهای گردشگری معاون گردشگری آمار زائران قم آمار گردشگران مشهد آمار زائران مشهد گردشگری مذهبی در ایران طرح گردشگری مذهبی مشهد مشهدالرضا مشهد مقدس قم شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق حوزه گردشگری مذهبی گردشگری و صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی گردشگری زیارت توسعه گردشگری گردشگری دینی صنعت گردشگری ادامه می دهد اماکن مذهبی مراکز مذهبی داشته باشند ظرفیت ها آژانس ها سال ۱۴۰۱
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۵۰۹۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
داروسازی ایران، حرکت به سوی آینده یا اسیر روندهای تکراری
به گزارش خبرنگار گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، یاسر مختاری- داروسازی در ایران، علم و مهارتی قدیمی محسوب می‌شود، اگرچه آنچه امروز به نام داروسازی در ایران مطرح است دیگر نه آن مهارت قدیمی بلکه حاصل علم‌آموزی در دانشکده‌های داروسازی است، دانشکده‌هایی که هم داروساز تربیت می‌کنند و هم اینکه دانش آکادمیک ساخت دارو را ارتقا می‌دهند، امروز در کشور 27 دانشکده داروسازی در کشور وجود دارد که یکی از آنها دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی است. فرشاد هاشمیان متخصص داروسازی بالینی و استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی ریاست این دانشکده را بر عهده دارد که با او در مورد این دانشکده و وضعیت آکادمیک علوم پزشکی و به طور خاص داروسازی به گفت‌وگو نشستیم.
چه زمانی وارد دانشگاه علوم پزشکی آزاد شدید؟
حدود 20 سال است که از زمان پایان دوره تخصصم می‌گذرد و از همان زمان عضو هیئت علمی هستم و 20 سال از زمان پایان دوره تخصص‌ام می‌گذرد.
دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی از چه زمانی تأسیس شده و در حال حاضر چه جایگاهی بین سایر دانشکده‌های داروسازی در ایران دارد؟
ابتدا واحد علوم در این دانشگاه تشکیل شد سپس به واحد علوم دارویی تبدیل شد. بعدها واحد علوم دارویی با ادغام در واحد پزشکی و دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران را تشکیل دادند. دانشکده داروسازی هم در سال 1385 افتتاح شد.
این دانشکده پس از دانشکده‌های داروسازی اصلی کشور مانند دانشگاه تهران، مشهد، تبریز و شیراز، از جمله دانشکده‌های با سابقه داروسازی است. دانشکده داروسازی آزاد اسلامی اولین دانشگاهی بود که بودجه دولتی نداشت اما مسیر رشد را طی کرد و حدود 2 الی 3 سال پیش رتبه 3 شانگهای را در میان دانشکده‌های داروسازی کسب کردیم. در حال حاضر 27 دانشکده داروسازی در کل کشور فعال هستند این تعداد در طول زمان ممکن است تغییر کنند.
هر ساله دانشجویان داروسازی را در دو نوبت مهر و بهمن پذیرش می‌کنیم. آمار پذیرش براساس دستورالعمل‌های وزارت بهداشت و نتایجی که از سازمان سنجش به دانشگاه آزاد داده می‌شود، سالانه تغییر می‌کند.
خروجی‌های دانشکده داروسازی براساس رنکینگ بین‌المللی شانگهای ارزشمند است. نقطه قوت دانشگاه، محصولات آن یعنی فارغ التحصیلان هستند. تلاش شده در این دانشکده، توانایی‌های فردی و علمی دانشجویان هر روز ارتقا پیدا کند. همچنین تلاش داریم توانایی‌ها صرفا دانش محور نباشد و بر روی توانایی‌های ذهنی و مهارت‌های فردی دانشجویان هم در حد امکانات و بضاعت‌های دانشگاه کار شود.
چه اقداماتی را در راستای مأموریت خود که ارتقای دانش و توانایی‌های ذهنی و فردی دانشجویان است انجام دادید؟
کار بزرگی که کردیم این بود که با امکانات محدود و بدون بودجه دولتی در این نقطه قرار بگیریم. زمانی که همه چیز مهیا باشد، حرکت آسان است اما زمانی که در شرایط سخت باشید و به بقاء آکادمی فکر کنید، ایستادن در این نقطه بسیار مهمتر جلوه می‌کند. فارغ التحصیلان دانشگاه‌های ما گواهی کاغذی دریافت می‌کنند اما عملکرد آنها گواهی می‌دهد که وضعیت آموزشی در چه حدی بوده است. نتایج دانشجویان در رتبه‌های کشوری و جهانی پس از فارغ التحصیلی یا در امتحانات علوم پایه و امتحانات پایان دوره، بیانگر این است که در چه وضعیتی قرار داریم.
رتبه‌های دانشجویان ما هم در امتحانات علوم پایه، در امتحانات 180 واحدی و همچنین آزمون‌های بین‌المللی (درامتحانات خارج از کشور) درخشان است که این نشان از جهت دانایی، آگاهی و سطح علمی آنهاست.
فارغ‌التحصیلان ما از نظر فنی و مدیریتی در کشور و خارج از کشور و همچنین صنایع و آکادمی به جایگاه در خوری رسیدند، تمامی اینها بیانگر این است که مجموعه ما در چه وضعیتی است.
نباید از این نکته غافل بود که نقاط ضعف زیادی هم وجود دارد. اصطلاحی به نام «برون یابی» داریم زمانی که با دانشجویان منحنی‌ها را رسم می کنیم در یک نقطه از منحنی که اطلاعاتی نداریم، مسیر را خودمان ادامه می‌دهیم. به این مسئله می گوییم برون یابی. با این حال و با توجه به امکانات و دارایی‌ها چنین عملکردی داشتیم اگر این ضعف ها نبودند بچه‌ها در سطح دانش و مهارتی و رتبه جهانی دیگری قرار می‌گرفتند. شرایط سخت است و در سالهای اخیر هم گشایشی در شرایط رخ نداده است.
یک روند در طول زمان، افت و خیزهایی دارد. در یک زمان سرعت حرکت، شتابان و در زمان دیگر سرعت کمتر می‌شود. متأسفانه در سالهای اخیر با توجه به امکانات، توان علمی و معنوی، اندکی از رشد شتابانی که وجود داشت کاسته شده است.
امکانات و شرایطی که برای دانشجویان فراهم می‌شد در چند سال اخیر و به ویژه در دوران پس از کرونا تغییر محسوسی نداشته است و با توجه به تغییراتی که در دوران پس از کرونا درسطح جهانی در حوزه داروسازی اتفاق افتاده است، لازم است تغییراتی در نگرش، بینش و دانش داروسازان ایران نیز به وجود بیاید.
منظور شما چه نوع تغییراتی است؟
تغییرات پس از کرونا بنیادین و شتابان است در واقع کرونا محرک تغییرات بسیار زیادی در دنیا است. این روند آغاز شده است. در تمام دنیا، روندها در حال تغییر است اما ما همان روند سابق را ادامه می دهیم که نتیجه آن اظهر من الشمس و کاملا آشکار است. یکی از نتایج تکرار روندهای سنتی جاماندن از کورس رقابت‌های جهانی است و آهسته آهسته فاصله ما با کشورهای دیگر افزایش پیدا می‌کند.
مسئولان وزارت بهداشت با ارائه یکسری آمارها ادعا دارند که رشد خوبی در صنعت داروسازی اتفاق افتاده است، این موضوع عکس سخنان شما نیست؟
از جهت صنعت داروسازی رشد قابل توجهی در مسیر داشتیم و اعدادی که ذکر می‌شود دور از ذهن نیست و حرکت خوبی در حال وقوع است. بحث من معطوف به آینده است. ما در آکادمی رتبه‌بندی و رنکینگ پژوهش به نقاط خوبی رسیدیم. در رتبه بندی‌های پژوهشی در کشور و جهان در حیطه شیمی و پس از آن در علوم پزشکی رتبه‌های خوبی داریم. در علوم پزشکی، داروسازی تقریبا رتبه اول را دارد البته در سالهای مختلف ممکن است این رتبه‌بندی جابجا شود اما در هر صورت پژوهش کشور در حیطه داروسازی بسیارفعال بوده است.
در حیطه آموزش و صنعت خوب حرکت کرده‌ایم اما اگر نتوانیم با روند متعارف روز دنیا حرکت کنیم، آهسته از این قافله و قطار عقب می‌مانیم. اخطار می‌دهم که اگر با تغییرات روز دنیا به صورت تخصصی در حیطه داروسازی هماهنگ نباشیم و آینده‌نگری نداشته باشیم عقب می‌مانیم. الان ممکن است در یک نقطه باشیم اما فاصله خواهیم گرفت.
مجموع اتفاقات اعم از علمی و غیر علمی نشان می‌دهد که در 5 الی 10 سال آینده در چه جایگاهی قرار خواهیم گرفت، فضای علمی ما فضای خوبی است اما نشاط (صرفا به مفهوم آکادمیک آن نه جامعه شناختی) از مجموعه‌های آکادمیک دور می‌شود. زمانی جامعه آکادمیک ما پرنشاط است که هیئت علمی، کارمندان و دانشجویان و بخش درمانی با حس خوب کار جدیدی ارائه کنند و با انرژی مثبت وارد حوزه کاری شوند. زمانی که دغدغه های معیشتی سایه بیندازد یا انگیزه‌ها کمرنگ شود، آهسته آهسته در یک روند بدوی قرار می‌گیریم. شرایط بد موجب می‌شود که آکادمی افت کند و زمانی که این اتفاق رخ دهد، نتیجه آن چند سال بعد مشخص می‌شود.
ممکن است در حال حاضر تولیدات صنعتی خوبی داشته باشیم اما اگر آکادمی ما برونداد نامطلوب داشته باشد، 10 سال بعد که فارغ التحصیلان وارد صنعت می‌شوند، آسیب خود را نشان خواهد داد.
نشاط آکادمیک به چه ملزوماتی نیاز دارد ؟
فعالیت و نشاط آکادمیک در سایر حوزه‌ها در لایه‌های علمی منتشر می‌شود اما وقتی در مورد علوم پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی، پرستاری و سایر رشته‌های مرتبط، محیط بیمارستان و فضای صنعت در حیطه پزشکی صحبت می‌کنیم به این معناست که حرکت از دانشگاه‌ها آغاز و به جاهای دیگر تسری پیدا می‌کند. زمانی که دغدغه‌های معیشتی بر دانشگاه‌ها سایه افکند و هرم مازلو را در هم بریزد، طبیعتا نمی‌توان برآیند مثبت و برونداد خوبی را انتظار داشت.
یک جمله طلایی وجود دارد که می‌گوید وقتی یک جامعه به آرمان‌خواهی افراد اهمیت بدهد، مجموع افراد آن جامعه آرمان‌خواه می‌شوند. زمانی که حوزه علوم پزشکی را با فشارهای مختلف از نواحی مختلف و با انگیزه‌های گوناگون تحت فشار قرار می‌دهیم انگیزه‌های آن لایه از جامعه را کم می‌کنیم.
اگر به صورت عامیانه بخواهم بگویم زمانی که همکار پزشک، داروساز و پرستار احساس می‌کند با 144 ساعت در ماه و با شیفت‌های سنگین و شب بیداری‌ها درآمدی کمتر از یک شغل دیگر خواهد داشت، طبیعتا انگیزه برای ورود به آن رشته و عملکرد او اثر گذاشته و ایجاد خستگی شغلی می‌کند. خستگی شغلی یک طبقه بندی از مباحث روان شناسی است؛ خستگی شغلی فاکتورهای مختلف دارد. زمانی که انگیزه‌های انسانی شامل موضوعات اقتصادی و لایه‌های بالای هرم مازلو را از افراد بگیریم، چه اتفاقی می‌افتد؟ مثلا در حیطه دارو اگر بگوییم توزیع دارو به پلتفرم‌ها منتقل شود و آهسته آهسته به نوعی مسیرهای جایگزین غیرعلمی را تزریق می‌کنیم، انتظار می‌رود که در دانشگاه‌ها چه چیزی آموزش دهیم؟
در حال حاضر موضوع فروش اینترنتی دارو مطرح شده و شما آن را به عنوان یکی از عوامل خستگی شغلی بر شمردید، این طرح چه آسیب دیگری می‌تواند داشته باشد؟
اگر در دانشگاه‌ها اصرار می‌کنیم و به دانشجویان فشار می‌آوریم و آموزش می‌دهیم که اگر بیمار با چنین خصوصیتی مراجعه کرد، چه دارویی را باید دریافت کند و چه دارویی را نباید دریافت کند؟اگر سفارش دارو براساس درخواست آنلاین باشد، دارو بدون هیچ توضیحی در منزل به بیمار تحویل داده می‌شود.
در هیچ کشوری چنین الگویی دیده نشده است. گاهی اوقات در ایران مدیریت‌های خلاقانه‌ای انجام می‌شود که فقط مختص کشور خودمان است. بعضی کارها در حیطه‌های حاکمیتی را برون سپاری می‌کنیم که در هیچ کجای دنیا این کار را نمی‌کنند و در همه کشورها، لایه‌های پائین را برون سپاری می‌کنند و لایه حاکمیتی را حاکمیت نگه می‌دارند.
خرید و فروش اینترنتی کالا در تمام دنیا وجود دارد و یک الگوی مشخص و خاص دارد و باید در قالب‌های خودش قرار بگیرد. نگرانی ما مقاومت در مقابل تکنولوژی نیست بلکه موضوع ساماندهی درست و دقیق آن است.
اصرار دارم که ما حرکاتی مانند ورود هوش مصنوعی را به بحث داروسازی و علوم پزشکی جدی بگیریم. کما اینکه تمام تلاش خود را انجام داده‌ایم که این اتفاق رخ دهد. کارگاه هایی در این زمینه در مجموعه کشوری برای آموزش هوش مصنوعی و کاربرد آن به داروسازان با همکاران فنی به صورت چند رشته‌ای و بین رشته‌ای برگزار کرده‌ایم. اگر این کارها را انجام ندهیم، از قافله دنیا عقب می‌مانیم. بنابراین حرکت و دانش ما در خصوص موضوعات تکنولوژیک و مباحثی از این دست کمک کننده است اما مهم است که از مسیر خارج نشویم و کاری نکنیم که چند سال آینده نتوانیم تبعات آن را مدیریت کنیم.
بسیاری از اوقات ما درگیر تصمیمات اشتباه گذشته هستیم که قابل برگشت نیستند. در بدن دو مسیر فرآیندی داریم. یک سری مسیرهای فرآیندی قابل برگشت و دیگری غیر قابل برگشت، برخی از تصمیمات غیرقابل برگشت هستند. تصمیمات اگر خوب باشند، تبعات آن خوب و اگر بد باشند، تبعات غیرقابل برگشت و فاجعه باری دارد.
اگر بخواهیم در رتبه‌های جهانی در پزشکی حرفی برای گفتن داشته باشیم، مهمترین تکیه ما باید بر روی نیروی انسانی در حیطه دانشی و عملکردی در تمام دنیا باشد، اگر نیروی انسانی را از دست بدهیم و نیروی نخبه ما به سمت علوم پزشکی نیاید و جذابیت خود را از دست بدهد، نیروی نخبه از یک لایه دانشی به لایه دانشی دیگر منتقل می‌شود.
اگر نیروی نخبه از این لایه‌ها منتقل شود چه اتفاقی رخ خواهد داد؟
در یک جامعه متعارف، یا نیروی نخبه از آن جامعه خارج می‌شود که به آن پدیده «مهاجرت» می‌گویند یا دچار خستگی، غیرفعال بودن و بیکاری پنهان می‌شود. بیکاری پنهان یعنی افراد در حیطه‌ای غیر از حیطه تخصصی خود وارد بازار کار شوند که حتی ممکن است درآمدهای خوبی هم عاید آنها کند اما این درآمد در حیطه تخصصی آنها نیست.
اتفاقی که در حوزه علوم انسانی در کشور اتفاق رخ داد، نباید در حیطه علوم پزشکی تکرار شود. نتیجه آن در حیطه علوم انسانی خوب نبود. ما انگیزه را در علوم انسانی کشتیم. نخبه‌های ما گرایش کمتری به علوم انسانی پیدا کردند و به سمت رشته‌های فنی، مهندسی و علوم پزشکی گرایش پیدا کردند. این باعث رشد کشور در دو حوزه اخیر شد اما در حوزه علوم انسانی عقب افتادیم. نخبه‌ها یا مهاجرت می‌کنند و یا دچار سرخوردگی می‌شوند. این یک اخطار جدی برای سالهای آینده است که ما با فرزندان خود که آینده را می‌سازند چه خواهیم کرد؟ آینده کشور به کدام سمت خواهد رفت؟
دل ما برای کشور می تپد، برای نسل جوانی که یکی از بی نظیرترین سرمایه‌ها در سطح جهانی بوده و بسیار توانمند و پرانرژی است. چیزی که بسیار نگران کننده است و دل آدم رامی سوزاند این است که وقتی چیز ارزشمندی دارید و درست از آن پاسداری نمی‌شود حسرت بیشتری ایجاد می‌کند. سخن آخر اینکه باید برای کشور و بچه ها کاری کنیم تا فردای این دنیا و روز قیمت حسرت برای ما به جا نماند.
انتهای پیام/
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند